HELLENİZM « Dünya Tarihi

[Eceeee]

HELLENİZM « Dünya Tarihi



Büyük İskender’in Asya seferleri sonunda, Hindistan'a kadar yayılmış olan Yunan kültürünün, Yunanistan sınırları dışına çıkıp Akdeniz bölgesi ve Ön Asya'da Doğu kültürleriyle karışmasıyla meydana gelen yeni medeniyet devrine verilen ad. Bu kültür İskenderin Asya seferleriyle başlamakta ve Mısır'ın Romalılar tarafından alınmasıyla son bulmaktadır. (M.Ö. 330 – 30) yılları arasında).

İskender’in fetihleri sonunda Yunan kültürü Akdeniz bölgesinden Hindistan içlerine kadar yayılmış, birçok yerlerde Doğu kültürleri üzerinde etki yapmış, bazı yerlerde de yerli kültürlerin etkisi altında kalmıştır. Bu kültürün bu kadar geniş bir alana yayılmasında, o devirde birçok ülkelere yayılmış olan Yunanlıların rolü önemlidir. Yunanlılar, gittikleri şehirlerdeki insanlarla aralarında çeşitli bağlar kurmuşlar, bu bağlantının sonucu da, Yunanistan dışındaki şehirlerde yaşayıştan düşünüşe kadar Yunan'a uyan değişmelerin meydana gelmesi sonucunu meydana getirmişlerdir. Ancak Yunan kültürü ile olan bu temas, şehirlerin dışında yaşayan büyük insan kütlelerine etki yapmamış, buraları, kendi törelerini korumağa, kendi dillerini konuşmağa, kendi tanrılarına tapmağa devam etmişlerdir. Böylece, Yunan kültürü, her şeyden önce bir şehir kültürü olmak özelliğini taşımış, Yunanlıların siyasal kudretlerinin azalmasıyla ilkin duraklamış, sonra gerilemiş ve İskender’in ölümünden aşağı yukarı 100 yıl sonra Doğu eski haline yeniden dönmüştür.

Hellenizm devrinde, yeniden birçok yollar, şehirler kurulmuş, pozitif ve deneysel bilimlerde ilerleme olmuş, Yunanistan dışında birçok Ön Asya şehirleri, bilim merkezleri haline gelmiştir.

Hellenizm devrinde Yunan dini de kültür etkileri gibi, geniş bir alana cayılmış, yeni kurulan şehirlerde Yunan tanrıları için birçok tapmaklar yapılmış, bu arada yeni yeni tanrılar ortaya çıkmıştır. Yunan düşüncesinin bitmez tükenmez yaratıcı kudreti kendini Hellenizm edebiyatında da göstermiş, yeni yeni edebî türler ortaya çıkmıştır. Hellenizim devrinde, felsefede çeşitli bilim dallarında önemli ilerlemeler olmuş, gerek mimarî alanında, gerekse heykeltıraşlık alanlarında zamanımıza kadar gelebilen büyük eserler yaratılmıştır.